گستاخی و غرور این قوم به حدی زیاد بود که قرآن در باره آنها می فرماید: وَ إِنِّی کُلَّما دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا اَصابِعَهُمْ فِی آذانِهِمْ وَ اسْتَغْشَوْا ثِیابَهُمْ وَ اَصَرُّوا وَ اسْتَکبَرُوا اسْتِکباراً(2). «و من هر بار که دعوتشان کردم تا تو آنها را بیامرزی، انگشتها در گوشهای خود کردند و جامه در سر کشیدند و پای فشردند و هر چه بیشتر سرکشی کرده و استکبار ورزیدند.»
حضرت نوح ـ علیه السلام ـ نخستین پیامبرالوالعزم بود که خداوند او را با کتاب و شریعت مبعوث فرمود. دین حضرت نوح ـ علیه السلام ـ به دلالت آیه «ان الدین عندالله الاسلام. همانا دین در پیش خدا فقط اسلام است» می توان گفت اسلام بوده است. شریعت و کتاب او نخستین شریعت و کتابی بود که مشتمل بر قوانین و احکام الهی بوده است. حضرت نوح دومین پدر نسل کنونی انسان است و به جز آدم و ادریس که قبل از او بودند، نسبت سایر پیغمبران الهی به او منتهی می‌گردد. نام همسر وی «والیه» و گناه او این بود که در نزد قوم خود، نوح ـ علیه السلام ـ را مجنون معرفی کرد.
به تصریح قرآن کریم، حضرت نوح ـ علیه السلام ـ به مدت 950 سال قومش را به خداپرستی دعوت کرد. او اولین پیامبری است که در زمانش عذاب طوفان بر منکران و مشرکان فرود آمد.
هنگام نزول عذاب، نوح به همراه پیروان اندک خود سوار کشتی نوح شد. همه مشرکین در این طوفان غرق شدند، سرانجام عذاب الهی به پایان رسید و کشتی نوح بر کوهی قرار گرفت. در تاریخ و روایات، عمر او بین هزار تا دو هزار و هشتصد سال (1000، 1450، 1470، 2300، 2500 و 2800 سال) نقل شده است که از این مدت، 950 سال را به رسالت و پیامبری مشغول بود.
مطابق اخبار و تواریخ، قبر حضرت نوح ـ علیه السلام ـ در نجف و در کنار قبر امیرالمومنین علی ـ علیه السلام ـ قرار دارد که در زیارتنامه امام علی ـ علیه السلام ـ نیز به آن اشاره شده است.
اما درباره نام کتاب نوح: از آیات قرآن به این نتیجه می رسیم که همه انبیاء برنامه عملی و کتاب داشتند و در وجود کتاب برای آنها هیچ تردیدی وجود ندارد، چون صراحت قرآن این حقیقت را بیان می کند، حضرت نوح نیز یکی از انبیای اولوالعزم است که دارای شریعت و کتاب آسمانی بودند(3)
نام کتاب حضرت نوح براساس روایات اسلامی تصریحاً بیان نشده است و در قرآن نیز از نام کتاب آن پیامبر عظیم الشأن سخنی نیامده است. گفته شده که نام کتاب نوح را صحف می گویند و صحف درباره نام کتاب آسمانی حضرت ابراهیم نیز شهرت دارد و لذا نام اختصاصی کتاب آن حضرت نیست چنان که در قرآن از کتاب موسی و به بخش هایی از تورات با نام صحف یاد شده است.(4)
پس صحف نام اختصاصی کتاب ابراهیم و نوح ـ علیه السلام ـ نیست، بلکه صحف به معنی لوح ها به کتاب های آسمانی دیگر نیز گفته شده. مرحوم علامه طباطبائی در المیزان می فرماید: کلمه صحف جمع صحیفه است که به معنای هر چیزیست که در آن می نویسند (از قبیل کاغذ و لوح های سنگی و فلزی و امثال آن و در کلام خدا نیز به اجزائی از کتب آسمانی صحف اطلاق شده.(5) چنانکه قرآن چنین می فرماید: إِنَّ هذا لَفِی الصُّحُفِ الْأُولی صُحُفِ إِبْراهِیمَ وَ مُوسی(6) همانا این حقیقت که (آخرت بهتر و جاویدان و ابدی است) در کتاب پیامبران پیشین نیز آمده همان طوری که در قرآن این خبر به مردم می رسد، در کتاب ابراهیم و موسی نیز آمده است. بر اساس این آیه، صحف به کتاب های تمام پیامبران گفته می شود و نام کتاب خاصی نیست. یا در آیه دیگر درباره کتاب های آسمانی پیامبران چنین یاد شده: أَ وَ لَمْ تَأْتِهِمْ بَیِّنَةُ ما فِی الصُّحُفِ الْأُولی(7). «آیا دلیلهای روشنی که در صحیفههای پیشین آمده، به آنها نرسیده است؟».

پاورقی:

1. نوح:26و27.
2. نوح:7.
3. ر.ک: عمادزاده، عمادالدین حسین، تاریخ انبیاء، تهران، انتشارات اسلام، 1374ش، ص190.
4. اعلی : 18.
5. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه موسوی همدانی، محمدباقر، تهران، امیرکبیر و رجاء، چاپ چهارم، 1370ش، ج20، ص776.
6. اعلی : 17ـ18.
7. طه : 133.